Terug
DE WAARHEID ??
Of het de leeftijd
is, of de dingen die om je heen gebeuren, de veranderende wereld. Ik weet het
niet. Het komt regelmatig voor dat ik mij verdiep in filosofische gedachten,
met vragen als waarom, en waarvoor. Of wat is wel of niet waar.
Vooraleerst, ik ben
een product van de vorige eeuw, de eerste helft, van voor de oorlog. Opgevoed
in een arbeidersgezien met een katholieke achtergrond.
De tweede
wereldoorlog heeft naar mijn mening invloed gehad op het religieuze denken van
mijn moeder. Zij was grotendeels verantwoordelijk voor onze vorming op dat
gebied, want mijn vader was kort na de oorlog al snel uit het beeld. Hij ging
er met de buurvrouw vandoor en liet mijn moeder met een schamele alimentatie
achter. Gelukkig was zij van een nature opgewekte vrouw, simpel, vrijzinnig en
gemakkelijk, haar manier van opvoeden was zeer losjes. De kerk was aanwezig als
we vanuit school werden gestuurd naar de noodzakelijke bijeenkomsten en
kerkelijke verplichtingen. Een katholieke school, met een apart jongens en meisjes
deel. In die tijd was de kerk vrijwel onaantastbaar en in het dagelijkse leven
was Zondags naar de kerk heel gewoon. Mijn eerste negatieve ervaring was
tijdens een sinterklaasfeest op school. Mijn kerkbezoek was minder dan de
dienstdoende clerus van ons verwachtte en daar sinterklaas een duidelijk
herkenbare kapelaan van Dijk was, moest ik, vanwege mijn absentie in het
godshuis wachten tot het allerlaatst. De
laatste van een 42 koppige jongensklas.
Dit om te laten merken dat ik als zondig kind geen recht had op een
uitgebreide keus uit het stapeltje cadeaus dat voor de klas op een tafel lag te
pronken. Daardoor was er voor mij alleen een doosje kleurkrijtjes over.
Je ziet, zo’n gebeurtenis kan een levenslang trauma
opleveren. De oorlog heeft daar ook geen goed aan gedaan. De omstandigheden
lieten mensen wel bidden, maar ook vrijzinniger omgaan met mijn en dijn. En ik
zei al, mijn moeder was ruimhartig (gemakkelijk). Maar dan heb je in een groot
gezin natuurlijk liefhebbende broers die zich graag willen laten gelden.
Zo kwam het dat ik, bij mijn consequente weigering om ‘s
zondags naar de lering te gaan, (lesuur in de kerk op zondagmiddag voor
hernieuwing van de doopbelofte) door mijn broer werd verraden.
We scheelden een maar
anderhalf jaar, maar hij had een klierige mentaliteit.
Toen ik gebukt buiten de deur de ander kant uitliep dan in
de richting waar zich de kerk bevond, had hij mij door de openstaande
brievenbus voorbij zien gaan en verklikte dit direct aan mijn moeder. Die was
bij dit heterdaadje wel verplicht om actie te ondernemen en stuurde mijn broer
en zijn vriend achter mij aan. Ik werd betrapt voor een etalage met
sportartikelen en zij brachten mij triomfantelijk naar de kerk. Daar werd ik
vermanend toegesproken door kapelaan Buis, een kleine dikke in zwarte toga gestoken
geestelijke. Mijn broer en zijn vriend hielden mij stevig vast bij mijn armen,
zodat ik, bij de bestraffende opmerkingen van de kapelaan mijn benen op kon
tillen en ze tegen de dikke buik van kerkelijke gezagdrager kon afzetten. Deze
ontstak in woede en verbood mij om verder in de kerk te komen. Met mijn
stoffige voetafdruk op zijn zwarte soutane liep hij weg en mijn broer, die wel
degelijk gevoelig was voor dit dramatische gebeuren viel om van het lachen. Ze
lieten mij los, en ik ben nooit meer naar de kerk geweest.
12 jaar was ik toen, en het is eigenlijk nooit meer goed
gekomen. Later kreeg ik verkering met een katholiek meisje. Zij was kind in een
conservatieve kerkelijke familie. De eerste keer dat ik haar thuis bracht op
een late avond (11 uur, wat een tijd) was de huiskamer bij haar thuis in
duister gehuld en tot mijn verbazing lag de hele familie in het donker op hun
knieën voor een stoel het avondgebed te bidden.
Om de relatie veilig te stellen ga je dan mee in het geloofs
gebeuren en kwam, onder invloed van mijn wel heel sympathieke schoonmoeder weer
af en toe in de kerk. Compleet met biechten en communiegang.
Dat voelde heel dubbel. Ook dat is weer verdwenen.
In de loop der tijd heb ik door veel lezen en een ruime
interesse voor de historie het een en ander bijgeleerd.
Darwin kwam in beeld, met zijn evolutie theorie. Vele boeken
met halve en hele waarheden, zelfs
bijbel en koran kregen aandacht.
Met daarmee de verbazende tegenstellingen tussen de
Vaticaanse dogma’s en wetenschappelijke bewijzen.
Wat het meest controversieel voor mij werd is de manier
waarop mensen met elkaar omgaan. Zeker als je de historische feiten er op
naslaat. De manier waarop religieuze leiders met de meest wrede uitingen
probeerden hun heerschappij te verzekeren uit naam van god. Waar in het Europa
van nu het Vaticaan zijn heerschappij ziet afbrokkelen door schandalen en
mismanagement, komen extreme islamieten weer te vuur en te zwaar hun denkwijze
opdringen aan de andersdenkenden, de ongelovigen.
Elke dag weer krantenartikelen over misdaden die worden
begaan in de naam van de door hen gepropageerde almachtige..
Daardoor ben ik tot de conclusie gekomen dat de evolutie
zich verkeerd heeft ontwikkeld. Met verbazing en bewondering kijk ik naar de
meest mooie natuur documentaires en zie de schoonheid en complexiteit van onze
aarde en al het leven dat zich daar op afspeelt. Het is gewoon obsceen om te
bedenken dat de mens zich heeft ontwikkeld tot een destructieve uitbuiter van
zijn eigen habitat. Hebzucht en macht zijn oorzaken die het leven voor het
grootste deel van de wereldbevolking onmogelijk zullen gaan maken.
Dan lees je weer een boek dat uitleg geeft over bepaalde
gebeurtenissen waar mensen zich aan conformeren, die dat willen accepteren om
houvast te krijgen in hun al dan niet zinvolle bestaan.
Leiders van de wereld propageren een godsbestaan, zweren op
bijbel of koran, die ze allemaal op hun eigen manier interpreteren zoals het
hen uitkomt. Natuurlijk zijn er eerlijke leiders. Betrouwbare integere denkers
en filosofen.
Maar ook we worden
overstelpt met new age goeroes en wellness aanhangers. Hele volksstammen laten
zich indoctrineren door profeten en waarheid weters. Wat is waar, en waarom?
En dan komt de hamvraag, is er wel een god?
Velen zijn er van overtuigd dat er een schepper is, of dat
een hogere macht moet zijn. Deze overtuiging is meestal gebaseerd op oude
boeken en geschriften, geschreven in een tijd dat de wereld nog plat was, eten
of gegeten worden niet alleen een figuurlijk gebeuren was, waarin
onverklaarbare natuurfenomenen door hallucinerende medicijnmannen werden
uitgelegd als vragen om bloedoffers, waarin bloedaftapping door bloedzuigers
als heilzaam werd beschouwd en een intelligent of eigenzinnig medemens als heks
op de brandstapel werd gezet.
Deze boeken worden nog steeds als leidraad aangehouden, en
door z.g. wijze mannen dusdanig uitgelegd dat zij daarmee door middel van
angst, hel en verdoemenis hun eigen zienswijze als enige waarheid kunnen
verkondigen en daarmee hun macht over de onwetende veilig stellen.
Er staan wel degelijk universele waarden in, die door ieder
weldenkend mens als reëel en goed kunnen worden onderschreven. Wijze woorden en
lessen waar over kan worden gediscussieerd en waarbij in goed overleg de juiste
interpretaties uit voort zullen komen.
Maar dogma’s en helse straffen op het niet nakomen van een
juiste manier van denken is een bizarre uitleg waarbij de gedachte
‘barmhartigheid’ geweld wordt aangedaan.
Begrippen als medeleven, naastenliefde en onbaatzuchtigheid
worden in deze oude boeken keer op keer met tegenovergestelde besluiten
onderuit gehaald.
In veel religies zijn de zogenaamde tien geboden terug te
vinden. Steeds in andere bewoordingen, maar toch zeer universeel.
In een goede samenleving, familie, woongemeenschap zullen de
menselijke waarden in het opvoedingspatroon regel en vanzelfsprekend zijn.
Een boek met wijze spreuken en illustrerende fabels kan
daarbij helpen. Maar als deze ontaardden in heftige donderpreken en straffen is
er iets verkeerd. Iemand overtuigen van je gelijk is een, maar moord en doodslag
als deze je niet willen volgen, dat kan nooit de bedoeling zijn van God, Jaweh,
Allah, Thor, Isis, of Zeus.
Zoek de waarheid is een goed streven, zolang de intenties
oprecht zijn, wantrouw diegene die zeggen het gevonden te hebben, het
propageren als de enige echte waarheid. Want ieder heeft zijn eigen waarheid.
Er zullen veel overeenkomsten zijn, maar ook verschillen, genoeg om daarmee een
eigen identiteit te waarborgen. Waarheid en eerlijkheid, gecombineerd met de
drie universele waarden; medeleven, naastenliefde en onbaatzuchtigheid, daar
heb je in principe geen geloof voor nodig.
Oké, een God, of een Almachtige met deze principes, is waard
om aangesproken te worden als steun in moeilijke tijden. Maar als deze eist dat eerst jouw denken moet overeenstemmen
met de eisen die de zogenaamde godgeleerden propageren, dan kun je beter bidden
tot de zon, die stelt geen eisen, straft niet als je niet denkt zoals de
geloofswetten voorschrijven. Die geeft warmte en licht, soms veel, soms weinig,
maar in elk geval is dat een waarheid die eerlijk is. Zonder valse woorden en
beloften.
En zeg nu eerlijk, wat is een Almachtige, een Schepper, een
god waard als deze als eis stelt dat je Hem onvoorwaardelijk moet aanbidden.
Dat is toch een pure narcistische instelling. De schepping, als je dat zo wilt
noemen is groots en onbegrijpelijk. Het universum is wetenschappelijk niet te
verklaren. De Big Bang! Een uitdijend heelal, met getallen die zelfs met
supercomputers niet zijn te bevatten. Enorme vraagtekens die je krijgt
voorgeschoteld door de onderzoekers naar het ontstaan en het doel daarvan. Moet
alles dan een doel hebben?
Wat is het doel van een sterrenstelsel dat in miljarden
lichtjaren geleidelijk word opgeslurpt door een of ander zwart gat. En zie je
al die onwaarschijnlijk grote systemen, wie zijn wij dan als nanokruimels (een
verkleinwoord dat in deze context nog steeds niet klein genoeg is), wie zijn
wij in dit geheel. Iets of iemand, die dit galactische, onbeheersbare fenomeen
heeft laten ontstaan, is de allergrootste chaoot!
Maar het feit dat het er is, het is er, toch? Wij zien de
schoonheid, de enormiteit, de verbazingwekkende ongrijpbaarheid, het
onnoemelijke kleine binnen alle materie. Wij met ons bewustzijn willen dat
alles doorgronden. We komen steeds dichterbij. De ontwikkelingen gaan
razendsnel, en ik ben bang dat mede daardoor onze dagen zijn geteld.
Is er leven na de dood?
Cornelis
Geen opmerkingen:
Een reactie posten